Abdüktör (Abductor) Nedir?

Paylaş

"Abdüktör", tıp ve anatomi alanında sıkça kullanılan bir terimdir. Latince "abducere" fiilinden türemiş olup "uzaklaştırmak" anlamına gelir. Tıp terminolojisinde, abdüktör terimi, bir vücut parçasını (genellikle bir uzvu veya gözü) vücudun orta hattından uzaklaştıran kasları veya hareketleri tanımlamak için kullanılır.

Abdüktör Kasların Fonksiyonları ve Örnekleri

• Kas-İskelet Sisteminde Abdüktör Kaslar:
• Tanım: Vücudun uzuvlarını (kol, bacak, parmak vb.) orta hattan yana doğru açan kaslardır.
• Örnekler:
• Kol Abdüktörleri: Omuzdan kolun yana doğru kaldırılmasını sağlayan kaslar, örneğin deltoid kası.
• Bacak Abdüktörleri: Kalçadan bacağın yana doğru hareketini sağlayan kaslar, örneğin gluteus medius ve minimus.
• Parmak Abdüktörleri: Parmakların birbirinden ayrılmasını sağlayan kaslar, örneğin dorsal interossei kasları.
• Göz Hareketlerinde Abdüktör Kas:
• Tanım: Gözü dışa doğru (burundan uzaklaşan yöne) hareket ettiren kas.
• Örnek: Lateral rektus kası, abducens siniri (kranial sinir VI) tarafından kontrol edilir ve gözün abduksiyonunu sağlar.

Abdüktör Kasların Klinik Önemi

Abdüktör kaslar, günlük yaşamda denge, yürüme, nesneleri tutma ve gözlerin geniş bir görüş alanına sahip olması gibi aktivitelerde kritik bir rol oynar. Bu kaslardaki zayıflık veya hasar, hareket kısıtlılığına veya fonksiyonel bozukluklara yol açabilir:

• Kalça abdüktör kaslarındaki zayıflık, Trendelenburg yürüyüşü adı verilen bir duruma neden olabilir.
• Gözün lateral rektus kasındaki fonksiyon kaybı, abducens siniri felcine bağlı olarak şaşılık ve çift görme gibi sorunlara yol açabilir.

Karşıt Terim: Adüktör

Abdüktör kasların zıt işlevi olan adüktör kaslar, vücut parçalarını orta hatta yaklaştırır. Örneğin, bacakları içe doğru kapatan kaslar (adductor longus, magnus vb.) adüktör kaslardır.

Özet

Abdüktör, vücut parçalarını (uzuvlar veya gözler) orta hattan uzaklaştıran kasları veya hareketleri tanımlayan önemli bir anatomik ve fonksiyonel terimdir. Hem kas-iskelet sisteminde hem de göz hareketlerinde hayati bir rol oynar ve sağlık açısından büyük öneme sahiptir.