Sağlık camiası COVID-19’un etkileriyle halen mücadele ederken, dünyanın dikkati şimdi de Bangladeş’te ortaya çıkan ve hızla yayılan Nipah virüsüne çevrildi.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından yapılan son açıklamalar, bu ölümcül virüs konusunda kırmızı alarm vermemize sebep oldu. Son günlerde yaşanan iki can kaybı, hepimizin bu virüse karşı dikkatli olması gerektiğinin bir işareti.
Nipah Virüsünün Korkutan Yüzü
Yarasalar, çeşitlilikleri ve ekosistemlerdeki rolleri ile bilinen büyüleyici varlıkların yanı sıra, zoonotik hastalıkların insanlara bulaşmasında da kilit bir faktör olarak ön plana çıkıyorlar.
Nipah virüsü, bu zoonotik hastalıklar arasında yer almakta olup, ilk kez 1999 yılında Malezya’da ortaya çıkmış ve domuzlardan insanlara bulaştığı saptanmıştır.
Yarasa kökenli olduğu düşünülen virüs, zamanla Güneydoğu Asya’nın diğer bölgelerine de yayılmıştır. Özellikle Bangladeş, virüsün en sık görüldüğü ve halk sağlığı açısından ciddi endişeler doğuran ülkeler arasındadır.
Nipah virüs enfeksiyonu genellikle şiddetli solunum güçlüğü ve ensefalite yol açabilen ölümcül bir hastalıktır. Yakın dönemde 38 yaşında bir erkek ve 3 yaşındaki bir kız çocuğu bu korkutucu hastalık nedeniyle hayatını kaybetmiştir. Durumun ciddiyeti, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından da takip edilmekte olup; küresel sağlık krizlerinin önlenmesi ve kontrol altına alınması için gerekli önlemlerin alınmasını gerektiren bir sağlık sorunu olarak görülüyor.
Belirtileri ve Bulaş Yolları
Nipah virüsü, insanları enfekte ettiğinde, başlangıçta oldukça aldatıcı semptomlar göstermesi nedeni ile erken teşhisi zor bir hastalık tablosuna yol açıyor.
Genellikle grip benzeri belirtilerle kendini gösteren virüs; yüksek ateş, baş ağrısı, halsizlik ve kas ağrıları gibi yaygın rahatsızlıkların işaretlerine sahip. Bu belirtiler, genellikle hafif olarak kabul edilen ve daha ciddi bir durumu maskelerken, kişinin sadece mevsimsel bir griple karşı karşıya olduğunu düşünmesine neden oluyor.
Ancak Nipah virüs enfeksiyonu ilerledikçe, ciddi ve potansiyel olarak ölümcül bir beyin iltihabı olan ensefalite yol açıyor. Bu da hastalarda bilinç bulanıklığı, kişilik değişiklikleri ve nöbetler gibi tehlikeli nörolojik semptomlara sebep oluyor.
Doğal rezervuarı olan meyve yarasalarından kaynaklanabilen ve bu canlıların salgıları veya doğrudan temas yoluyla insana geçebilen Nipah virüsü, kontamine meyveler veya diğer gıdalar aracılığıyla da bulaşabilir.
Tedavi Yöntemleri Üzerine Çalışmalar
Ne yazık ki şu anda Nipah virüsü için ne onaylanmış bir tedavi ne de aşı bulunuyor. DSÖ, enfekte bireylerle yakın temastan kaçınılmasını ve enfekte hayvanlarla temas edildikten sonra iyi hijyen pratiği yapılmasını vurguluyor.
Bu savunmasız zamanlarda, enfekte domuzlar veya meyve yarasaları gibi hayvanlarla doğrudan temasın kaçınılmaz olduğu topluluklar için önlemler almak hayati öneme sahip.
Hastalık kontrol merkezleri ve sağlık kuruluşları tarafından yayılma riskinin azaltılması için uyarıcı tedbirler ve kamu sağlığı eğitimleri şiddetle tavsiye edilirken; gebe hayvanlarla çalışanlar, meyve bahçesi çalışanları ve bu virüsün ortaya çıkabileceği coğrafyalarda yaşayan topluluklar için ek önlemler almak büyük önem taşıyor.
