Siyah dışkı, melena olarak adlandırılan tıbbi bir durumun belirtisidir. Melena, sindirim sisteminin üst kısmında kanama olduğunu gösterir. Bu kan, dışkıya katran benzeri siyah bir renk verir. Siyah dışkı, sindirim sistemindeki kanamanın ilk işareti olabilir ve acil tıbbi yardım gerektiren ciddi bir durumun belirtisi olabilir.
Dışkının Siyah Olmasının (Melena) Nedenleri
Siyah, katran benzeri dışkı olarak da bilinen melena, sindirim sisteminizin üst kısmında kanama olduğunun bir işareti olabilir. Bu kanama, mide asidi ve bağırsak enzimleri tarafından sindirildiğinde kana rengini veren hemoglobinin parçalanmasından kaynaklanır.
Sindirim Sistemi Kanaması
- Peptik ülser: Mide veya ince bağırsak astarındaki yaralar.
- Gastrit: Mide astarının iltihaplanması.
- Özofajit: Yemek borusunun iltihaplanması.
- Yemek borusu veya mide varisleri: Genişlemiş ve şişmiş kan damarları.
- Mide kanseri: Mide hücrelerinin anormal büyümesi.
- Yemek borusu yırtılması: Yemek borusunda yırtılma veya delinme.
Diğer Nedenler
- Demir takviyeleri: Bazı demir takviyeleri dışkıyı siyaha boyayabilir.
- Bismut içeren ilaçlar: Bismut içeren bazı mide ilaçları dışkıyı siyaha boyayabilir.
- Melena taklit eden bazı yiyecekler: Lakorice, böğürtlen ve yaban mersini gibi bazı yiyecekler dışkıyı koyu renkte yapabilir.
Ne Zaman Doktora Görünmeli?
Siyah dışkı nadir bir durum değildir, ancak altta yatan ciddi bir sorunun işareti olabilir. Aşağıdaki durumlarda doktora görünmeniz önemlidir:
- Siyah dışkıya ek olarak kanlı kusma, karın ağrısı veya baş dönmesi gibi diğer semptomlar yaşıyorsanız.
- Siyah dışkı yeniyse ve açıklanabilir bir nedeni yoksa.
- Siyah dışkı kalıcıysa veya daha sık görülüyorsa.
Doktorunuz, siyah dışkınızın nedenini belirlemek için tıbbi geçmişinizi gözden geçirecek, fizik muayene yapacak ve kan testleri veya endoskopi gibi testler isteyecektir. Tedavi, altta yatan nedene bağlı olacaktır.
Siyah Dışkı ile Birlikte Görülebilen Diğer Belirtiler Nelerdir?
Siyah dışkıya (melena) ek olarak ortaya çıkabilecek diğer belirtiler şunlardır:
- Kanlı kusma (hematemez):Bu, koyu kırmızı veya kahve telvesi renginde kusma olabilir.
- Karın ağrısı:Karın ağrısı, siyah dışkıya neden olan altta yatan duruma bağlı olarak değişebilir. Örneğin, peptik ülserden kaynaklanan karın ağrısı genellikle üst orta karında veya göğüste yanma veya ağrı olarak hissedilir.
- Baş dönmesi veya baş dönmesi: Bu, kanama nedeniyle kan kaybından kaynaklanabilir.
- Yorgunluk veya halsizlik: Bu da kan kaybından kaynaklanabilir.
- Solukluk: Solukluk, kan kaybı veya kansızlıktan kaynaklanabilir.
- Kanlı dışkı (hematokezi): Dışkıda taze kan olması.
Siyah dışkı yaşıyorsanız ve bu semptomlardan herhangi birini yaşıyorsanız, derhal tıbbi yardım almanız önemlidir. Bu semptomlar, altta yatan ciddi bir tıbbi durumun işareti olabilir.
Siyah dışkının nedenini belirlemek için doktorunuz tıbbi geçmişinizi gözden geçirecek, fizik muayene yapacak ve kan testleri veya endoskopi gibi testler isteyecektir. Tedavi, altta yatan nedene bağlı olacaktır.
Siyah Dışkının Teşhisi
Siyah dışkı (melena), sindirim sisteminizin üst kısmında kanama olduğunun bir işareti olabilir. Doktorunuz, siyah dışkınızın nedenini belirlemek için aşağıdakileri içeren bir dizi test yapabilir:
Tıbbi Geçmiş ve Fizik Muayene: Doktorunuz tıbbi geçmişiniz hakkında sorular soracak ve karnınızı muayene edecektir.
Kan Testleri: Doktorunuz, anemiyi (kırmızı kan hücresi sayısında veya hemoglobin seviyesinde azalma) kontrol etmek için tam kan sayımı (CBC) gibi kan testleri isteyebilir. Kan testleri ayrıca karaciğer ve böbrek fonksiyonlarını kontrol edebilir.
Dışkı Testleri: Doktorunuz, dışkıda gizli kan olup olmadığını kontrol etmek için gaita testi isteyebilir.
Görüntüleme Testleri: Doktorunuz, sindirim sisteminizin görüntüsünü elde etmek için röntgen, BT taraması veya endoskopi isteyebilir.
Endoskopi: Endoskopi, doktorunuzun yemek borusu, mide ve ince bağırsağın içini incelemesini sağlayan bir prosedürdür. Bu, peptik ülser, gastrit veya özofajit gibi siyah dışkıya neden olabilecek sorunları teşhis etmek için kullanılabilir.
Siyah Dışkının Tedavisi
Siyah dışkının tedavisi, altta yatan nedene bağlı olacaktır. Tedavi seçenekleri şunları içerebilir:
- İlaçlar: Doktorunuz peptik ülser gibi bir duruma neden olan bakterileri öldürmek için antibiyotikler veya mide asidini azaltmak için ilaçlar reçete edebilir.
- Kan Transfüzyonu: Şiddetli kanama yaşıyorsanız, kan hacminizi ve hemoglobin seviyenizi yenilemek için kan transfüzyonu gerekebilir.
- Endoskopik Tedavi: Doktorunuz, kanamaya neden olan bir sorunu tedavi etmek için endoskopi sırasında cerrahi aletler kullanabilir.
- Ameliyat: Bazı durumlarda, peptik ülser veya mide kanseri gibi siyah dışkıya neden olan bir durumu tedavi etmek için ameliyat gerekebilir.
Siyah dışkı yaşıyorsanız, doktorunuzla en iyi tedavi seçenekleri hakkında konuşmanız önemlidir. Unutmayın: Bu bilgiler tıbbi tavsiye yerine geçmez. Siyah dışkı yaşıyorsanız, doğru tanı ve tedavi için bir doktora danışmanız gereklidir.
